Brigitte Hamilton (71) werkt inmiddels bijna 5 jaar als vrijwilliger bij het ElkWelzijn project ‘Leefomgeving ontdekken’. Voor dit project begeleidt ze vluchtelingengezinnen die zich als nieuwkomer vestigen in Culemborg. Ze beschouwt het als haar belangrijkste taak om deze mensen te leren om hun kracht te gebruiken en snel op eigen benen te staan.
tekst: Frans Huber; foto’s: Klaas Eikelboom
“En daar ga ik ver in,” zegt Brigitte, “ik investeer veel, probeer goede condities voor het gezin te scheppen. Ik zoek veel voor ze uit, leg contacten voor ze, maar vervolgens moeten ze zelf aan de slag: zelf een mail schrijven, in het begin vaak met een vertaalprogramma. Of, voorafgaand aan een telefoongesprek, eerst zelf oefenen. Ik leg daarbij ook uit welke termen we in Nederland veel gebruiken in het contact met instanties. En wat onze gewoontes en beleefdheden zijn. In mijn bijzijn telefoneren de mensen dan met de telefoon op de luidspreker. Ik maak het eerste contact en vervolgens kan ik helpen en corrigeren waar dat nodig is.
Duidelijke afspraken
“Ik zorg ook dat de mensen, voor zover mogelijk, vaste contactpersonen krijgen bij instanties. En ik vraag wie hun vrienden in Culemborg zijn waar ze eventueel een beroep op kunnen doen. Zo streef ik ernaar dat een netwerk om hen heen groeit. En ik spreek ze eropaan dat ze dat ook gebruiken. Ik maak duidelijke afspraken en ik wil dat ze doen wat ze beloven en bijvoorbeeld niet gaan ‘shoppen’, allerlei personen gaan benaderen met dezelfde vraag. Als mensen afspraken toch niet nakomen dan ergert me dat, moet ik even achteroverleunen om niet al te streng over te komen. Maar ik leg altijd uit waarom ik dingen van ze vraag en dat is eigenlijk nooit een probleem omdat onze verstandhouding goed is. Daar investeer ik in het begin stevig in. We lachen ook veel. Ze snappen mijn humor gelukkig prima.”
Brigitte neem altijd royaal de tijd voor haar vrijwilligerswerk, vooral in het begin, maar dat vindt ze niet erg: “Het geeft me veel voldoening als ik merk dat ik stapjes terug kan doen omdat de mensen steeds beter zichzelf kunnen helpen.” Ze heeft altijd gewerkt als ergotherapeut. Lange tijd bijvoorbeeld in een revalidatiecentrum. En later was ze als WMO-ambtenaar indicatiesteller en cliëntbegeleider. “Het werk dat ik toen deed raakt aan mijn werk nu voor ElkWelzijn: ik ken goed de weg bij instanties en ik begrijp waar mensen tegenaan kunnen lopen. Bovendien heb ik ervaring met mensen met trauma’s en wat dat kan doen met je functioneren.”
Brigitte groeide als kind op in meerdere landen en raakte zo bekend met verschillende culturen en met andere normen en gewoontes. “Van mijn ouders en door het leven in zulke verschillende culturen heb ik meegekregen dat iedereen gelijk is. Het heeft me daarna veel jaren gekost om me Nederlander te voelen. Ik heb er soms nog moeite mee omdat ik de indruk heb dat veel mensen niet uit hun eigen ‘bubbel’ komen. Ook wat dat betreft is dit werk heel verfrissend. Het zet je aan het denken.”
Vertrouwensband
In de afgelopen jaren werkte Brigitte met gezinnen uit Afghanistan, Soedan en Syrië. Momenteel met weer twee andere gezinnen. Nog af en toe heeft ze contact met mensen uit eerdere gezinnen. Het lukt haar goed om een vertrouwensband op te bouwen. Dat resulteert in persoonlijke open gesprekken, ook over gevoelige onderwerpen: “Ik heb fantastische gesprekken met ze. Met alle ruimte voor ieders eigen mening en beleving. Het gaat bijvoorbeeld over geloof en over vrijheid in veel betekenissen van het woord. En zelfs ook over homoseksualiteit. Dan vertel ik hoe dat hier in Nederland is. Dat geeft soms verrassend leuke en ook positieve reacties. Dit soort gesprekken zijn voor mij heel waardevol, daar doe ik het voor, het zet me aan het denken en haalt me uit mijn eigen wereldje. Mensen vertrouwen me ook zoveel toe, dat is haast adembenemend. En ik merk ook veel persoonlijke betrokkenheid, bijvoorbeeld toen ik aan een van de Syrische vrouwen vertelde dat mijn dochter ging trouwen. Ze appte me: ‘Ik ben erg blij voor hen. Ik wens ze veel geluk. Kan ik je ergens mee helpen?’
“Je ervaart aan de mensen hoe ze je hulp waarderen,” zegt Brigitte ten slotte stralend, “ook als je soms heel streng bent. Ze zeggen het en je merkt het non-verbaal en aan de manier van afscheid nemen. En dat doet me goed. Het werk is intens maar het verruimt wel je blik. Neen, ik ben er nog lang niet mee klaar, ik krijg er zoveel voor terug!”
Ook een gezin wegwijs maken?
In het project ‘Leefomgeving ontdekken’ begeleiden vrijwilligers vluchtelinggezinnen. Er zijn nog vrijwilligers nodig! Wijkcoaches van ElkWelzijn zorgen voor de juiste match tussen jou en het gezin. Daarna kom je wekelijks, of minder vaak, bij het gezin langs voor ondersteuning. Info: Ahmed Bensaddik, 06-23 54 33 20, abensaddik@elkwelzijn.nl
