Mensen hebben behoefte aan contact en aandacht. In deze tijden van ieder voor zich en crisis op crisis is het prettig als bewoners van een straat goed met elkaar omgaan. Dat buren elkaar de nodige aandacht geven. Vanuit deze gedachte is ElkWelzijn de pilot ‘Lief en Leedstraat’ gestart. Een ‘gangmaker’ gaat bij zijn of haar medebewoners in de straat langs met een attentie en vraagt op te letten of er bij hun buren of elders in de straat iets bijzonders aan de hand is. Dan kan die buur een attentie geven uit het kistje van de gangmaker. Het lijkt erop dat het initiatief gaat leven en in goede aarde valt.
Tekst Jan Heijink; foto Karin van de Kar
Waarom ik?
“Op straat werd ik aangesproken: “Dini is dit niet iets voor jou?” Nu was het geen volstrekt wildvreemde, het was wijkcoach Alice Versluis van ElkWelzijn. Haar had ik wel eens gezien tijdens een opruimactie in de wijk. De gemeente plaatst dan een container waar buurtbewoners afval in kwijt kunnen. Daar zijn ook wijkcoaches van ElkWelzijn bij voor een praatje. Die dag dat Alice me aansprak liep ik op straat met mijn prikstok. Ik ben namelijk een van de vrijwilligers die met zo’n grijpstok en een afvalzak door de buurt loopt om allerlei zwerfafval op te rapen. Kennelijk zag Alice in mij een prooi om te strikken voor het nieuwe project,” vertelt ze met een lach.
Dini Westbroek (58) woont sinds 3 jaar in de Jacob Vicarie in de wijk Achter de Poort. Zij heeft ‘ja’ gezegd op de vraag van Alice en is nu gangmaker in de pilot ‘Lief en Leedstraat’. Dini is daar enthousiast over en wil graag vertellen wat het inhoudt en wat haar ervaringen zijn.
Waar het om gaat
De bedoeling is dat bewoners van een straat of hofje ervaren dat het leuk en goed is om naar elkaar om te zien. “Wat aandacht voor elkaar doet goed. Die aandacht is vooral belangrijk bij bijzondere gebeurtenissen en situaties. Je kunt aan van alles denken.” Dini noemt geboorte, verjaardag, huwelijk, ziekte, ongeval, overlijden, maar ook gedwongen ontslag, of juist een jubileum, arbeidsongeschiktheid, financiële tegenvallers of wat ook. “Dan is het mooi als medebewoners dat opmerken en dat tonen. Als gangmakers proberen we dit te stimuleren door bij iedereen langs te gaan, een gesprekje aan te knopen en te vertellen over de gedachte achter een Lief en Leedstraat. We laten bij bijzondere gebeurtenissen een kleine attentie achter. Mensen die het idee overnemen kunnen bij mij een attentie vragen, die ze aan iemand geven in de straat.
Het is laagdrempelig, het gaat om een gewoon gebaar van buur naar buur. Als gangmaker heb ik een kistje gekregen met wat geld en (naam)kaartjes. Buurtgenoten kunnen daarmee een attentie kopen voor een ander. De kistjes zijn bekostigd door gemeente Culemborg en ElkWelzijn begeleidt en coördineert het project”, vertelt Dini. De Lief en Leedstraat is nu nog een proef in Achter de Poort. Daar zijn in drie buurtjes gangmakers gevonden, die aan de slag zijn. In andere buurtjes in Achter de Poort zoekt ElkWelzijn nog gangmakers. Als het goed gaat lopen komen er meer van deze straten.
Gaat het werken?
Dini’s ervaring is tot nu toe positief. “Pas nog belde ik bij mensen aan. Waar is het voor, vroegen ze. Oh, kom maar even binnen. Drie uur later kwam ik pas weer buiten. Dan merk je dat er behoefte is aan contact en aandacht. Een andere ervaring was dat een buurtbewoner mij meldde: “Onze buren gaan morgen trouwen.” Ook voor die buren hebben we een attentie bedacht. Het hoeft niet groot te zijn, ook iets kleins wordt gewaardeerd.” Als de pilot goed gaat lopen komen er meer van deze straten.
‘Gewoon’ goede buren
Als er ernstige zaken aan de hand zijn, denk aan ernstige dementie, verwaarlozing of psychische noodsituaties, worden de gangmakers niet geacht het op te lossen. “We kunnen het melden bij ElkWelzijn. Van daaruit worden dan passende acties ondernomen of wordt er doorverwezen. Wij als gangmakers hoeven niet deskundig te zijn, maar gewoon goede buren. Wat we doen en de bestedingen uit het kistje, moeten we wel netjes verantwoorden.
Momenteel zijn er zes gangmakers. Drie gangmakers voor de Theodorus Sashof en Dini voor het blok Jacob Vicarie en een stukje Vicarystraat. Ook in Joris Vicarie en de rest van de Vicarystraat zijn twee gangmakers actief. “We delen samen een app-groep. Ik heb 76 adressen in mijn straat en tot nu toe ben ik bij 20 langs geweest. Soms moet je vaker aanbellen voordat er iemand thuis is. Het kost even tijd, maar het is leuk.”
Heb je interesse om gangmaker in jouw straat te worden? Meld je aan bij de wijkcoaches van ElkWelzijn. Berna van der Heide (bvanderheide@elkwelzijn.nl; 06-83 52 51 09) of Alice Versluis (aversluis@elkwelzijn.nl; 06-14 24 55 05).
