“Ik heb heel lang gedacht dat ik de zorg makkelijk aankon”, aldus Gilbert. Hij zorgt voor zijn vrouw Ank, ze heeft een Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) waardoor er iets in de aansturing van spieren niet goed gaat. “We kennen elkaar nu zo’n 45 jaar”, vertelt Gilbert, “en ik ben heel langzaam in de rol van mantelzorger gerold. In het begin hielp ik gewoon (extra) met de opvoeding en in het huishouden, maar sinds een jaar of 7 heeft ze steeds meer (mantel-)zorg nodig.”
Tekst: Frans de Bruijn, foto: Karin van de Kar
Ank merkte voor het eerst iets van haar NAH toen ze circa 18 jaar was. Heel lang heeft ze, zeker toen Gilbert nog werkte, voor gezin en huishouden gezorgd. Ondanks dat lopen en praten steeds moeilijker werd en ook haar ogen meer moeite kregen met het inschatten van diepte en afstand. Gilbert: “Ik hielp haar gewoon met wat zij minder makkelijk kon. Zoals bijvoorbeeld koken. Ik had niet het gevoel dat ik dan hielp; ik vond koken gewoon leuk. Heel langzaamaan ga je dan steeds meer doen.” Ank voegt toe: “Toen onze twee jongens groter werden hielpen die ook als vanzelfsprekend mee. Ze deden de boodschappen en reden met grote bezorgtassen rond.”
“Inmiddels wordt ook haar bevattingsvermogen minder,” zegt Gilbert “ze snapt dingen minder snel, ze kan geen films meer volgen (zeker niet in een bioscoop) en komt moeilijk mee in grotere groepen. Ze staat en loopt ook minder stabiel.” Dat alles betekent dat Gilbert steeds meer en vaker moet bijspringen.
“Heel langzaamaan ga je steeds meer doen”
Ontspanning
Ondanks de toenemende zorgvraag van Ank, vindt Gilbert niet dat hijzelf iets tekort is gekomen of nu tekortkomt. “Ank gaat al jarenlang twee dagen per week naar de dagbesteding, waardoor ik tijd voor mezelf heb. Dan ga ik doen wat ik leuk vind. Badmintonnen, als vrijwilliger in het busje van Klaartje rijden, lezen of luisteren naar muziek. Zeker als Ank weg is kan de volumeknop een stuk verder open.” Ook krijgen ze hulp in de huishouding en individuele begeleiding.
Gilbert heeft niet het idee dat hij dingen moet laten door zijn zorg voor Ank. “Ik heb geen uitgesproken hobby’s; ik hoef niet zozeer met vrienden op stap, de kroeg in, naar een theater of bioscoop. Mijn hobby’s zijn lezen, luisteren naar muziek en films kijken.”
“Als Ank naar de dagbesteding is, ga ik doen wat ik leuk vind”
Toekomst
”Ik heb lang volgehouden dat ik dit makkelijk aankon. Als ik me spiegelde aan andere mantelzorgers vond ik altijd dat ik het ‘makkelijk’ had. Fysiek kan ik de zorg voor Ank nog goed aan, maar de geestelijke belasting wordt steeds zwaarder. Ik heb een olifantshuid en kon alles makkelijk van me laten afglijden. Nu kost het steeds meer moeite om altijd rekening met de situatie te moeten houden.”
Gilbert vertelt dat Ank door haar beperking soms veel tijd nodig heeft iets te zeggen en dat ze ook steeds moeilijker te verstaan is. “Het komt dan voor dat ik halverwege afhaak en soms niet meer weet wat ze verteld of gevraagd heeft. Dat geeft dan weer irritatie bij Ank omdat ze het toch echt heeft gezegd, en dat kost haar al zoveel moeite.”
Het is niet een onderwerp dat ze bespreken: hoe de zorg in de toekomst geregeld moet gaan worden, als het voor Gilbert te zwaar wordt. “De toekomst, die laten we gewoon op ons afkomen.”
24-03: Workshop mantelzorgers – Goed voor jezelf zorgen
Om goed voor een ander te kunnen zorgen is het belangrijk dat je goed voor jezelf zorgt. Dat lukt alleen als je goed in je vel zit, als je draagkracht en draaglast in balans zijn. Dat zorgt ervoor dat je veerkrachtig bent. Veerkracht is het vermogen om je aan te passen aan stress en tegenslag en daar misschien zelfs sterker uit te komen.
Tijdens de workshop op vrijdag 24 maart 2023 van 13.30 uur tot 15.30 uur krijgen mantelzorgers handreikingen om hun veerkracht te vergroten.
