Tuin 5a in het Complex van de Culemborgse Stichting Volkstuinen, schuin tegenover Bolderburen, heet ‘de buurtmoestuin’. Een bijzondere tuin. Een burgerinitiatief, ruim een jaar geleden opgezet met steun van ElkWelzijn. De opbrengst gaat naar projecten binnen de Culemborgse gemeenschap. De tuin wordt met veel plezier gerund door vrijwilligers, niet per sé met groene vingers. Ze leren van elkaar en van tuiniers in andere tuinen. Henja Visser (53) is één van hen.
tekst: Frans Huber; foto: Martin Smit
2021 is het ‘jaar van de vrijwillige inzet’. Het thema is ‘Mensen maken Nederland.’ Eén op de drie Culemborgers zet zich vrijwillig in bij een van de ruim 30 vrijwilligersorganisaties. Vrijwilligerswerk maakt het verschil; Culemborg wordt daar mooier van. Vrijwilligerswerk doen is een verrijking voor je leven. Elke maand vertelt een vrijwilliger over zijn/haar ervaringen met vrijwilligerswerk.
Weinig ervaring
Henja vertelt: “Ik las vorig jaar een artikeltje in de Culemborgse Courant over deze tuin die toen van start ging. Ik had nog niet veel ervaring met tuinieren maar het leek me wel wat. Ik had eigenlijk alleen het voorbeeld van mijn vader die een moestuin heeft. Bovendien sprak me aan dat de opbrengst bestemd werd voor de gemeenschap. Ik bewaarde het krantenartikel. Dit voorjaar was de tijd rijp om er wat mee te doen en ik meldde me aan bij Carlo de Waal, wijkcoach bij ElkWelzijn. Hij ondersteunt het project.”
Fascinerend
“Het is heerlijk werk”, zegt Henja, “ik vind zo’n moestuin fascinerend. Je ziet hoe vanuit bijna niets alles opkomt en uitgroeit. Soms word je verrast: ik had zonnebloempitten van een vriendin gekregen, daar kwamen geen gele maar rode bloemen uit! Had ik nog nooit eerder gezien. Het bezig zijn met de natuur, los van alles, geeft me een soort campinggevoel. Dat komt ook omdat overal mensen in moestuintjes bezig zijn, op dezelfde manier als ik. Gesprekjes die je hebt gaan bijna altijd over de tuin en hoe je zorgt dat je een goed resultaat krijgt. Dat geeft een prettig gevoel van gezamenlijkheid. We leren veel van elkaar, de een weet dit en de ander dat. Zo kan met een beperkte inzet van ieder de tuin op een goede manier onderhouden worden. Heel fijn om zo met mijn hobby bezig te zijn zonder dat ik de eindverantwoordelijk draag. En…. iedereen plukt er de vruchten van!”
Fijne afwisseling
De tuin is ongeveer 100 m2 groot. De oogst gaat vooral naar voedselprojecten zoals de Voedselgroep Culemborg en wordt gebruikt voor buurtmaaltijden in buurtcentrum Bolderburen en Soepje Desiré. Het heeft Henja zelfs gestimuleerd om thuis eetbare producten te kweken. “Bovendien vind ik het goed voor mezelf om op deze manier fysiek bezig te zijn. Een fijne afwisseling met mijn banen.” Henja werkt parttime bij het landelijk kantoor van Vereniging Leergeld en ook nog 4 uur in de week bij de thuiszorg. Ze is van oorsprong verpleegkundige en wil het contact met dit werk niet kwijtraken. Daarnaast is ze actief binnen de Protestantse Gemeente Culemborg. Ze houdt zich hier bezig met Jeugdwerk en als lid van de Diaconie zet ze zich in voor het Interkerkelijk Hulpfonds.
Samenwerking
Dit voorjaar meldden meer Culemborgers zich aan om in de tuin te werken. Er werken nu acht vrijwilligers, ondersteund door wijkcoach Carlo. De samenwerking tussen de tuinvrijwilligers is prima. De organisatie is losjes. Henja: “We bepalen in een overleg aan het begin van het seizoen wat we gaan verbouwen. Daarbij houden we rekening met ervaringen uit het vorige seizoen. Zo maken we een globaal plan dat we in ons schuurtje ophangen. Veel gaat via de groepsapp. Zelf bepaal je wanneer je gaat werken. Ikzelf bijvoorbeeld werk gemiddeld één keer per week. Vaak werk ik met één of twee van de anderen maar ook wel alleen.
Ieder heeft eigen inbreng. Soms zijn er initiatieven waar je geen weet van hebt maar dat kom je dan wel tegen. Soms gaat het niet helemaal goed, daar lachen we dan om. We wilden graag compost gaan maken. Ik had daar geen ervaring mee maar internet geeft alle info. We hebben drie grote compostbakken gemaakt, Carlo zorgde voor het materiaal en mijn man heeft ze in elkaar gezet. Ik heb een instructie gemaakt en in het schuurtje opgehangen. En ik hou in de gaten dat het goed blijft gaan met de compostproductie.”
“De samenwerking met Carlo is fijn”, zegt Henja. “Hij regelt de benodigde materialen en tuingereedschap, onderhoudt contacten naar buiten en zorgt voor budget. Het project is afhankelijk van giften, zo was er vorig jaar een mooie donatie van de Lions Club Culemborg. Ook is Carlo goed bereikbaar, enthousiast en stimulerend. Ik was blij met zijn reactie op de compostbakken: ‘wauw, superleuk, bedankt!’.”
Vervolgplannen
Carlo de Waal vertelt dat het oorspronkelijke idee voor de buurtmoestuin kwam van een buurtbewoner tijdens een peiling in buurtcentrum Bolderburen. Het is toen opgepakt door Alice Versluis, een collega wijkcoach. Carlo, toen nieuw bij ElkWelzijn en met ervaring in vergelijkbare projecten in Amsterdam, heeft de uitvoering op zich genomen. Hij is enthousiast over de groep vrijwilligers en hun zelfstandige aanpak.
Inmiddels denkt Carlo ook aan volgende projecten: “Bij Bolderburen is pas een nieuwe buurtmoestuin van start gegaan, wat kleiner van formaat. De vrijwilligers krijgen er deskundige assistentie van bezoekers van het Odensehuis dat sinds kort is gevestigd in het Bolderhuis. Deze mensen brengen van vroeger vaak veel moestuinervaring mee!
En als daarvoor belangstelling bestaat, willen we graag ondersteuning geven bij de realisering van meer buurtmoestuin projecten in Culemborg”, zo besluit Carlo.
Ideeën, of meedoen?
Culemborgers die ideeën hebben over een buurtmoestuin, kunnen contact opnemen met Carlo de Waal, telefoon 06-22 15 17 90 of e-mail cdwaal@elkwelzijn.nl. Hij wil graag meedenken. Groene vingers zijn geen vereiste.
